Byung-Chul Han - Şeffaflık Toplumu: Bölüm 2 Teşhircilik Toplumu

 

Şeffaflık Toplumu – Zamanın İzinde
Byung-Chul Han (1959-)

Kült olmanın göz önünde olmakla veya teşhir edilmekle alakası yoktur. Bir şeyi kült yapan mevcudiyetidir ve bu mevcudiyetin gizli olması, o şeye erişimin zorlaşması onun kült olma değerini artırır. Ancak olumluluk toplumunda var olmak için sergilenmiş olmak gerekir. Bu durum sergilenen metanın sergi değeri kazanma uğruna kült değerini yitirmesine yol açar.

Teşhircilik toplumunda her özne kendi reklam nesnesidir. Her şeyin değeri sergilendiği kadarıyla belirlenir ve artar ve bu durum teşhircilik toplumunu ‘pornografik’ bir toplum haline getirir. Bu kavramı sadece cinsellik bağlamında yorumlamamak gerekir. Daha toplumsal anlamda gösterişi, çıplaklığı ve mahremiyetsizliği kapsayan bir kavramdır. Her şey dışa çevrilmiş, ifşa edilmiş, çıplaklaştırılmış, soyulmuş ve ortaya serilmiş durumdadır. Teşhirciliğin aşırı boyutlarında her şey gizliliklerinden arınıp tüketilmeye açık bir ürün haline getirilir. Zaten kapitalist ekonominin temel gayesi de her şeyi sergileyip, satın alınacak ürünler haline getirmektir.

Porno, aşkı yok ettiği gibi cinsel hazda yabancılaşmaya sebep olup en nihayetinde cinselliği de yok eder. Cinsellik, dişinin haz gösterisi ve erkeğin de performans sergileyişi haline gelir. Bu durum hazzı yaşamayı imkansız hazzı yaşamayı imkansız hale getirir. Çünkü sergilenen haz, haz değildir. Teşhircilik toplumunda da bu sebeplerden ötürü bedene olan yabancılaşma meydana çıkar. Sonuç olarak beden sürekli iyileştirilmesi, güzelleştirilmesi gereken bir sergi nesnesi haline gelir. Halbuki beden örneği de dahil pek çok şey kendine içkin kült değer barındırır ve bu sebepten ötürü de sergilenmeye gelmez, kült değerini kaybeder.


Yorumlar